Μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από τις κεντρικές θερμάνσεις

Απόσπασμα από την έκθεση της ομάδας εργασίας, που συστήθηκε από το ΤΕΕ Μαγνησίας τον Δεκέμβριο του 2012, με θέμα: "Προτάσεις για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης του Π.Σ. Βόλου - Ν. Ιωνίας"

Ευχαριστούμε την συνάδελφο και μέλος του συλλόγου, Σίδα Αγορίτσα για την δημοσίευση του αποσπάσματος, η οποία συμμετείχε στην ομάδα εργασίας της παρούσης έκθεσης.

Το κείμενο του αποσπάσματος μπορείτε να το κατεβάσετε κάνοντας κλικ εδώ.

Μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από τις κεντρικές θερμάνσεις 

Τα νέα προτεινόμενα μέτρα είναι τα εξής: 

• Άμεση μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και στο φυσικό αέριο.

• Η διεύρυνση των προϋποθέσεων για χορήγηση του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης.

• Η εφαρμογή του Νόμου 3661/2008 όπου παρουσιάζεται η μεθοδολογία υπολογισμού της ολοκληρωμένης ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, το σύστημα πιστοποίησης των νέων και υφιστάμενων κτιρίων, επιθεώρηση λεβήτων και πρότυπα ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης. Σύμφωνα με το άρθρο 7 του παραπάνω νόμου σχετικά με την ενεργειακή επιθεώρηση λεβήτων όσον αφορά στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και στον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, διενεργείται από τους ενεργειακούς επιθεωρητές επιθεώρηση στους λέβητες κτιρίων που θερμαίνονται με συμβατικά ορυκτά καύσιμα, ως εξής: α) τουλάχιστον κάθε πέντε (5) έτη, στους λέβητες με ωφέλιμη ονομαστική ισχύ από είκοσι (20) έως και εκατό (100) kW, β) τουλάχιστον κάθε δύο (2) έτη, στους λέβητες με ωφέλιμη ονομαστική ισχύ ανώτερη των εκατό (100) kW και, αν αυτοί θερμαίνονται με αέριο καύσιμο, τουλάχιστον κάθε τέσσερα (4) έτη.

• Τακτική συντήρηση των καυστήρων πετρελαίου και των φυσικού αερίου.

• Να χρησιμοποιείται μόνο το καύσιμο για το οποίο είναι σχεδιασμένος και ρυθμισμένος ο λέβητας. Εάν υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν διαφορετικά καύσιμα στον λέβητα, αυτός θα πρέπει να ρυθμίζεται αναλόγως σε κάθε αλλαγή καυσίμου.

• Να χρησιμοποιείται μόνο εγκεκριμένη και καλής ποιότητας καύσιμη ύλη. Για παράδειγμα τα ξύλα θα πρέπει να είναι ξερά και να έχουν κοπεί τουλάχιστον ένα χρόνο πριν. Για να καεί σωστά το ξύλο πρέπει η υγρασία του να κατέβει τουλάχιστον στο 20%, ενώ ιδανική θεωρείται η υγρασία όταν είναι 12% έως 15%. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να παταχθεί η λαθροϋλοτομία και το παράνομο εμπόριο ξύλων.

• Να προτιμάτε το πέλλετ (συμπιεσμένη βιομάζα) ως καύσιμη ύλη αντί του ξύλου, το οποίο έχει σταθερότερη τιμή και είναι φιλικό προς το περιβάλλον. Ενδεικτικά για κάθε κιλό pellet που χρησιμοποιείται εκλύονται 0,6 μg αιωρούμενα σωματίδια ενώ κατά την καύση της ίδιας ποσότητας ξύλου εκλύονται 19,3 μg αιωρούμενα σωματίδια.

• Τα παραγόμενα ελληνικά πέλλετ να πιστοποιούνται βάσει ευρωπαϊκών προτύπων όπως ισχύουν σε ορισμένα κράτη, όπως η Αυστρία, η Σουηδία, η Ιταλία και η Γερμανία, ιδίως το ÖNORM M7135 και το DIN plus που είναι επίσημα πρότυπα αποκλειστικά για τη συμπιεσμένη βιομάζα και είναι αποδεκτά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

• Nα πραγματοποιούνται εντατικοί έλεγχοι από αρμόδιους φορείς και ποιοτικός έλεγχος στα υλικά καύσης τζακιών και ξυλοσομπών (ξυλέμποροι), όσον αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές και τη διαπίστευσή τους βάσει των παραπάνω προτύπων (ÖNORM M7135, DIN plus) και το ανώτερο επιτρεπόμενο ποσοστό υγρασίας να μην ξεπερνά το 20%.

• Να αποφεύγεται οπωσδήποτε η καύση βαμμένων ή βερνικωμένων ξύλων, περασμένων με λαδομπογιές, προϊόντων και παραπροϊόντων επιπλοποϊας (π.χ. μελαμίνες) και κάθε είδους χαρτιών και διαφημιστικών.

• Να μην χρησιμοποιούνται προσανάμματα, τα οποία περιέχουν ανθυγιεινές ουσίες.

• Να υπάρξει συνεχής αστυνόμευση κατά της υπαίθριας καύσης καρκινογόνων υλικών (πλαστικών, υφασμάτων, καλωδίων, σκουπιδιών, νεοπρενίου, ελαστικών κ.α.).

• Να προσδιοριστούν τα «όρια συναγερμού» για τα αιωρούμενα σωματίδια, κάτι που δεν ισχύει γενικώς με την Κοινοτική Οδηγία 2008/50/ΕΚ. Τα όρια συναγερμού για την ενημέρωση των πολιτών να ανέρχονται στα 90μg/m3 για 4 συνεχόμενες ημέρες και τα όρια για τη λήψη έκτακτων μέτρων στα 110μg/m3 για 3 συνεχόμενες μέρες.

• Τοποθέτηση φίλτρων καυσαερίων στις σόμπες πέλλετ και ξυλόσομπες, τα οποία θα προσαρμόζονται στο «μπουρί» της σόμπας και θα φιλτράρουν τα μικροσωματίδια της καύσης σε μεγάλο βαθμό, ώστε να μην διαχέονται στην ατμόσφαιρα. Οι καπνοσυλλέκτες κάνουν κατακράτηση της στάχτης έως και 70% και του ορατού καπνού με τη χρήση νερού, μειώνοντας σημαντικά τα αιωρούμενα σωματίδια. 

Εικόνα 1: ΚΙΤ-καπνοσυλλέκτη για σόμπες pellet 

• Αξιοποίηση νέων πηγών θέρμανσης περισσότερο οικολογικών και λιγότερο ρυπογόνων. Υπάρχουν σήμερα συστήματα που αξιοποιούν τη γεωθερμία, την ηλιακή ενέργεια (π.χ. γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, πάνελ υπέρυθρης ακτινοβολίας) και οικολογικά καύσιμα με πολύ υψηλότερη θερμαντική απόδοση και μηδενική ρύπανση του περιβάλλοντος. 

Σύστημα αξιολόγησης και απόδοσης των μέτρων

• Νομοθετική ρύθμιση για την υποχρεωτική υποβολή από διάφορους δημόσιους φορείς, στο Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, στοιχείων και δεδομένων, απαραίτητων για την συστηματική αξιολόγηση της απόδοσης των ανωτέρω μέτρων και όσων μέτρων θα θεσμοθετηθούν στο μέλλον.

• Σύνταξη από το Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης έκθεσης αξιολόγησης της απόδοσης των μέτρων ανά διετία.

• Αναβάθμιση του σταθμού μέτρησης της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας και την σύνδεση του με πλήρες δίκτυο πλήρους παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, το οποίο να καλύπτει όλα τα πρωτεύοντα και δευτερεύοντα αστικά κέντρα.

• Την ευθύνη λειτουργίας και συντήρησης του σταθμού μέτρησης στο Βόλο θα έχει η Περιφέρεια Θεσσαλίας και τα δεδομένα των μετρήσεων θα συλλέγονται από το ΥΠΕΚΑ και την ευθύνη πληροφόρησης του κοινού θα την έχει η Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας.